Κωνσταντίνος Σαμαράς Γενικός Γραμματέας Ομοσπονδίας Μεταλλωρύχων Ελλάδος: "Ερευνα και αξιοποίηση του Ορυκτου Πλουτου της Χώρας"

 

Εισηγητής Κωνσταντίνος Σαμαράς

Γενικός Γραμματέας Ομοσπονδίας Μεταλλωρύχων Ελλάδος.

 

Εισαγωγή – Ευχαριστήριο.

Αγαπητοί προσκεκλημένοι,

Αρχηγοί Κομμάτων, Βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου, πολιτικοί παράγοντες, εκπρόσωποι επιστημονικών φορέων, εκπρόσωποι σωματείων και ομοσπονδιών,

σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας και την βοήθειά σας να φέρουμε εις πέρας την σημερινή διοργάνωση. 

Mε αφορμή τις εξελίξεις στην Μεταλλευτική – Μεταλλουργική επιχείρηση ΛΑΡΚΟ, γεννήθηκε στο μυαλό όλων μας η ανάγκη ανάδειξης των δυνατοτήτων παραγωγής και εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της Χώρας μας, αλλά και η υποχρέωσή μας να επισημάνουμε τα λάθη και τις παθογένειες του παρελθόντος ώστε να μην επαναληφθούν στο μέλλον.

Διαμορφώνεται και υποστηρίζεται παγκόσμια η τάση για “πράσινη μετάβαση” που θα πρέπει να αξιοποιήσει η Χώρα μας με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και τα συμφέροντα του λαού μας. Έχει τις δυνατότητες και πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην Ευρώπη στον Εξορυκτικό και Μεταλλευτικό κλάδο.

Ευχόμαστε και ευελπιστούμε η σημερινή Ημερίδα να μην είναι απλά μια παρουσίαση ιδεών και απόψεων που θα ακουστούν και θα ξεχαστούν, αλλά να ενημερώσει και συνάμα να μας ενεργοποιήσει θετικά ώστε ο κάθε ένας από εμάς, μέσω της ιδιότητας και των δυνατοτήτων του να συμβάλει στην συλλογική προσπάθεια αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της Χώρας.

 Η “πράσινη μετάβαση”  αποτελεί μεγάλη πρόκληση  προκειμένου να σταματήσουμε την μεγάλη εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα που μολύνουν το περιβάλλον και κατά συνέπεια χρειαζόμαστε πληθώρα ενεργειακών μετάλλων.

 Έτσι λοιπόν έχει εκτιμηθεί ότι μέσα σε μια εικοσαετία δηλαδή από το 2020 έως το 2040 θα πρέπει να έχουμε 42 φορές παραπάνω Λίθιο, 21 φορές παραπάνω Κοβάλτιο και 19 φορές παραπάνω Νικέλιο.

Επίσης εκτιμάται ότι για να καλυφθούν οι ανάγκες της ανθρωπότητας μέχρι το 2030 θα πρέπει να έχουμε 50 περισσότερα ορυχεία Λιθίου, 60 Νικελίου και 17 Κοβαλτίου  παγκοσμίως.

 Όλα καταλήγουν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι αν δεν έχουμε μέταλλα δεν μπορεί να υπάρξει Πράσινη μετάβαση.

Προς αυτή την κατεύθυνση η Ευρωπαϊκή Ένωση τον Μάρτιο του 2024 θέσπισε τον ευρωπαϊκό κανονισμό για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (CRM) υψηλής οικονομικής σημασίας με στόχο την απεξάρτησή της από τρίτες Χώρες και την στρατηγική αυτονομία της, την ενίσχυση της κυκλικότητας και της ανακύκλωσης. Ένα μέτρο απαραίτητο λόγω της στρατηγικής επιλογής απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα και της στροφής σε βασικά μέταλλα, υλικά μπαταριών, σπάνιες γαίες κ.ά., αλλά και συστήματα καθαρής ενέργειας που χρειάζονται τέτοιου είδους πρώτες ύλες.

 (9 κρίσιμα ενεργειακά μέταλλα που παίζουν ρόλο ζωτικής σημασίας στην μετάβαση για καθαρή ενέργεια...)

Το πρόβλημα στην Ευρωπαϊκή  Ένωση είναι ότι τα περισσότερα από τα μέταλλα που χρησιμοποιούμε για τις «καθαρές τεχνολογίες» παράγονται από τρίτες Χώρες και τις περισσότερες φορές χωρίς υπευθυνότητα και εναρμονισμό με περιβαλλοντικούς όρους και σωστές συνθήκες υγιεινής και ασφαλούς εργασίας, ενώ θα μπορούσε να καλύπτει τις ανάγκες της από τα καταγεγραμμένα αποθέματα που βρίσκονται στο υπέδαφός των Κρατών μελών της.

Στην κοινωνία μας όμως υπάρχει  το εξής παράδοξο και υποκριτικό.

Ο ευρωπαίος πολίτης θέλει να οδηγεί ένα TESLA δεν θέλει όμως ένα μεταλλείο που παράγει μέταλλα για τις μπαταρίες του αυτοκινήτου του να είναι δίπλα στο σπίτι του.

Αυτό κυρίως ισχύει διότι ο μέσος Ευρωπαίος έχει πολύ κακή γνώμη για την εξόρυξη λόγω της προϊστορίας, των παρωχημένων πρακτικών και μεθόδων του παρελθόντος, αλλά και της αλόγιστης εκμετάλλευσης των ορυχείων.

Όμως βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα εποχή, με νέες τεχνολογίες και κανονισμούς όπου τα μεταλλεία μπορούν να έχουν πολύ μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Είναι επιτακτική ανάγκη να μεταβούμε στην εποχή της υπεύθυνης εξόρυξης όπου εξορύσσουμε με ελάχιστες περιβαλλοντικές κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο που πληροί τα πιο αυστηρά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και θεσμικά κριτήρια.

 Ένα Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της λογικής είναι η Σουηδική εταιρία Boliden με το μεγαλύτερο μεταλλείο Χαλκού στην Ευρώπη στο Aitik όπου τα βαριά οχήματα κινούνται σαν τρόλεϊ με 100% ηλεκτρική πράσινη ενέργεια από υδροηλεκτρικά και ανεμογεννήτριες. Όταν όλος ο στόλος των οχημάτων μετατραπεί σε ηλεκτροκίνητο η εταιρία θα γλυτώσει 30 εκατ. Λίτρα πετρελαίου τον Χρόνο. Αυτό είναι μόλις ένα από τα βήματα που κάνει η εξορυκτική εταιρία για να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050.

Η ουσιαστική δυσκολία του εγχειρήματος για την Ε.Ε. δεν είναι απλά να ανοίξουν νέα μεταλλεία και εκμεταλλεύσεις, αλλά για μας είναι απαραίτητο  να ανοίξουν σωστά πλήρως εναρμονισμένα με την πράσινη πολιτική μετάβασης και κλιματικά ουδέτερα με πλήρη σεβασμό στους εργαζόμενους και το περιβάλλον.

Αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με θεσμούς, κανονισμούς και νόρμες αλλά απαιτεί χρόνο, στρατηγικό σχεδιασμό και δέσμευση στο πλάνο και φυσικά επενδύσεις μαμούθ.

Σε αντίθεση με την Ευρώπη στην Ελλάδα τα πράγματα δείχνουν να είναι πολύ χειρότερα. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα οι πρακτικές και οι μέθοδοι εξόρυξης και επεξεργασίας δεν διαφέρουν και πολύ από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στις τρίτες Χώρες.

            

Ενδεικτικά αναφέρουμε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ύψος του μέσου ωριαίου κόστους εργασίας στον κλάδο ΟΠΥ στην Ελλάδα υπολείπεται σημαντικά των σχετικών ευρωπαϊκών δεικτών που είναι περίπου 70%  μικρότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε. και 150% μικρότερο από το μέσο όρο του αντίστοιχου της Ευρωζώνης.

 Ο αριθμός θανατηφόρων ατυχημάτων στους μεταλλευτικούς και λατομικούς χώρους, στην περίοδο 2012-2022 ήταν 41 που σημαίνει κατά μέσο όρο  τέσσερις και πλέον νεκροί εργαζόμενοι τον χρόνο.

 Ο Υψηλός δείκτης επικινδυνότητας λόγω των πρακτικών ληστρικής εκμετάλλευσης, η υποστελέχωση, η υπερεργασία, οι χαμηλές αποδοχές, τα τεράστια θέματα ασφαλείας και υγιεινής, η εξαήμερη και δωδεκάωρη εργασία που προωθείται προσφάτως έχουν ένα κοινό παρονομαστή.

Την ληστρική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χωρίς σχεδιασμό και ουσιαστικές επενδύσεις με τους εργάτες αποδυναμωμένους και απροστάτευτους.

Είναι μια στρεβλή αντιμετώπιση εκμετάλλευσης που απέχει παρασάγγας από την λογική της υπεύθυνης εξόρυξης που προσπαθεί να προωθήσει η Ε.Ε.

 

Οι εργοδότες στον Μεταλλευτικό χώρο ανέκαθεν ήταν σκληροί απέναντι στους εργάτες ενώ το Κράτος νομοθετώντας τους κλείνει διαχρονικά το μάτι. Ξεκινώντας από το παρελθόν όπου δόθηκαν πραγματικές μάχες για την παροχή ενός μπουκαλιού γάλακτος και την σθεναρή άρνηση των εργοδοτών ώστε να μην χαρακτηριστεί η εργασία στα νταμάρια και τα ορυχεία ανθυγιεινή και φθάνοντας στη σημερινή εποχή και το 2020 όπου μετά από προσφυγή της ΟΜΕ για διαβούλευση και υπογραφή Σ.Σ.Ε., ο ΣΜΕ έχοντας ως όπλο τον Νόμο και την αδυναμία μονομερούς προσφυγής στον Ο.Μ.Ε.Δ πάγωσε τις διαδικασίες και πανηγύριζε για την απόρριψη της προσφυγής των εργαζομένων.

Στην ίδια λογική διάλυσης κινούνται διαχρονικά και οι κυβερνήσεις με έλλειψη παντελούς στρατηγικού σχεδιασμού για τον ορυκτό πλούτο της Χώρας με τρανό  παράδειγμα την εγκληματική διαχείριση του ΕΑΓΜΕ πρώην ΙΓΜΕ και την μεθοδευμένη απαξίωση του έργου του στην έρευνα μέσω βιολογικού αφανισμού του.

Αντίστοιχη πολιτική ακολουθείται σε ότι αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας, με την διαχρονική υποστελέχωση της  επιθεώρησης Μεταλλείων όπου στη Νότιο Ελλάδα σήμερα υπηρετούν μόνο 2 μηχανικοί, ενώ, παρόμοια είναι και η κατάσταση στην επιθεώρηση μεταλλείων Βορείου Ελλάδας, η οποία αν και διαθέτει σήμερα το μεγαλύτερο δυναμικό ορυκτού πλούτου, υπηρετούν μόνο 3 μηχανικοί)

ΥΠΕΝ και ΣΜΕ στις Ετήσιες εκθέσεις του 2022 κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος ως προς την δυσμένεια του περιβάλλοντος που δημιουργείται από το υψηλό κόστος ενέργειας και πρώτων υλών. Ο ΣΜΕ φυσικά όπως σε κάθε ετήσια έκθεση ζητά να παρθούν μέτρα για την μείωση του ενεργειακού κόστους, μείωση γραφειοκρατίας και καθυστερήσεων, διευκολύνσεις σε αδειοδοτήσεις, περιβαλλοντικά θέματα κ.α. Παρουσιάζεται ως ένας φορέας που κοιτά το δέντρο  ζητώντας συνεχώς διευκολύνσεις και χατίρια για τις ήδη υπάρχουσες εκμεταλλεύσεις χάνοντας όμως το δάσος της προοπτικής και των δυνατοτήτων που αναμφισβήτητα υπάρχουν.

Αναφέρεται στην έκθεση ότι ο κλάδος αποδεικνύεται ανθεκτικός, σημειώνοντας αύξηση παραγωγής εμπορεύσιμων προϊόντων κατά 3%, αύξηση εσόδων κατά 12,5% και των εξαγωγών κατά 20% σε σχέση με το 2021 αλλά δεν θα υπάρξει αυξημένη κερδοφορία λόγω του υψηλού κόστους ενέργειας και πρώτων υλών. Όλες οι εκθέσεις του ΣΜΕ διαχρονικά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Ο παράγοντας Άνθρωπος και Εργαζόμενος είναι απλά παράγοντας συνεισφοράς στην κερδοσκοπία και δεν αντιμετωπίζεται ποτέ ως αποδέκτης ανταποδοτικότητας του έργου.

Αξίζει να σημειωθεί η αναφορά στην αύξηση παραγωγής του λιγνίτη κατά +15,4%, αποτέλεσμα των έκτακτων αποφάσεων επαναλειτουργίας ορυχείων, για λόγους ενεργειακής επάρκειας και ασφάλειας της χώρας, χωρίς όμως να επισημαίνονται τα αρνητικά αποτελέσματα τόσο σε παραγωγικό όσο και σε ανθρωπιστικό επίπεδο των προηγούμενων ετών με την αλλοπρόσαλλη απόφαση της Κυβέρνησης για βίαιη απολιγνιτοποίηση.

Ο ΣΜΕ πλήρως εναρμονισμένος με την Κυβερνητική πολιτική απαξίωσης απλά αναφέρει την περαιτέρω ισχυρή μείωση κατά -61% παραγωγής λατερίτη απόρροια του καθεστώτος ειδικής διαχείρισης εν λειτουργία που έχει τεθεί η LARCO (ν.4664/2020)

Όμως δεν γίνεται καμία αναφορά για τις δυνατότητες της μεταλλευτικής επιχείρησης που δεν αξιοποιούνται ούτε για τα έσοδα που χάνονται όλο αυτό το διάστημα λόγω της ένταξής της σε καθεστώς Ειδικής διαχείρισης. Δεν γίνεται καμία αναφορά για νέες εγχώριες παραγωγικές επενδύσεις και έρευνες που μπορούν να αξιοποιήσουν τα αποδεδειγμένα και καταγεγραμμένα διαθέσιμα κοιτάσματα νικελίου, κοβαλτίου, λιθίου, γραφίτη και σπάνιων γαιών ώστε να οδηγήσουν σε αύξηση εξαγωγών και ενίσχυση επενδύσεων οι οποίες θα συμβάλουν με την σειρά τους στη διαφοροποίηση του σημερινού παραγωγικού προτύπου.

Πρόσφατα η “ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ” άρχισε συστηματική διερεύνηση σπάνιων μετάλλων και μεταλλοειδών με θετικά αποτελέσματα. Η ΛΑΡΚΟ έχει αντίστοιχες ενδείξεις για την ύπαρξη σπανίων μετάλλων, σε μη συστηματικές έρευνες αλλά με στοιχεία αναλύσεων από το 2011 έως το 2017. Οι ενδείξεις αυτές είναι ενθαρρυντικές για την συστηματική διερεύνηση, η οποία δυστυχώς δεν μπορεί να γίνει υπό τις παρούσες συνθήκες.

 Η έλλειψη επενδύσεων και στρατηγικού σχεδιασμού στην έρευνα και από την άλλη πλευρά η συνέχιση της ληστρικής εκμετάλλευσης των υπαρχόντων μεταλλείων και η  περαιτέρω απαξίωση του εργατικού δυναμικού καταδικάζει την Χώρα μας να χάσει και αυτό το τρένο της πράσινης μετάβασης και της αναπτυξιακής προοπτικής που διαμορφώνεται σε Παγκόσμιο επίπεδο και να αντιμετωπιστούν αφενός ο ορυκτός της πλούτος  αποικιοκρατικά αφετέρου οι εργαζόμενοι ως Δούλοι.

Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στην περίπτωση της ΛΑΡΚΟ που παρουσιάζεται εμμονικά ακόμη και σήμερα από τους Υπουργούς της Κυβέρνησης ως βαρέλι δίχως πάτο.

Είναι μια επιχείρηση με εσωτερική αξία που ανέρχεται σε 16 Δις. Δολάρια παρόλα αυτά ξεπουλιούνται το 1 εκατομμύριο στρέμματα και μεταλλευτικές άδειες ιδιοκτησίας της με 5 Ευρώ το στρέμμα. 

Σε όλες τις κρίσεις του παρελθόντος (ακατάλληλες διοικήσεις, καταστροφικές πτώσεις τιμών κ.ο.κ.) έδειξαν καταπληκτική δυνατότητα προσαρμογής και η επιχείρηση και το  προσωπικό της. Στην ιστορία της έχει συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη της ΔΕΗ, στην αύξηση των δημόσιων εσόδων, στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών και στην ανάπτυξη έξι περιοχών της Ελλάδας επί 50 χρόνια. Συγκρίνοντας διαχρονικά τις τιμές του Νικελίου με το λειτουργικό κόστος της εταιρείας και αφαιρώντας τις αποσβέσεις, η ΛΑΡΚΟ ήταν καθαρά υγιής, διατηρώντας ρευστότητα και δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης της λειτουργίας της.

Το μοντέλο αυτό απέδωσε επί δεκαετίες και θα μπορούσε να συνεχίσει να αποδίδει.

Η ΛΑΡΚΟ εκτός από μοναδικός παραγωγός νικελίου στην Ευρώπη είναι και μοναδικός φορέας αξιοποίησης των εγχώριων νικελιούχων κοιτασμάτων (λατερίτες). Της ανήκουν καθολικά όλα τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των ελληνικών λατεριτών. Από την υφιστάμενη γραμμή παραγωγής (πυρομεταλλουργία) εξάγεται κράμα σιδηρονικελίου (FeNi) που απευθύνεται εξολοκλήρου στην παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα. Είναι 100% εξαγωγικό προϊόν μιας και ποτέ δεν καθετοποιήθηκε η παραγωγή ώστε να παραχθεί στην Ελλάδα ανοξείδωτος χάλυβας, παρά τη μελέτη σκοπιμότητας που πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του 80’.

Σε συνδυασμό με τα επιβεβαιωμένα κοιτάσματα σιδηροχρωμίου της Κοζάνης και Γρεβενών χρησιμοποιώντας την τεχνογνωσία του εξειδικευμένου προσωπικού, την μελέτη σκοπιμότητας, τις εγκαταστάσεις του πυρομεταλουργικού εργοστασίου Λάρυμνας που εξαρχής ήταν σχεδιασμένες για αυτή την προοπτική θα μπορούσε κάλλιστα να εισαχθεί στην αγορά του Ανοξείδωτου Χάλυβα κερδίζοντας από την υπεραξία, μειώνοντας δραστικά το κόστος, αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών της και δημιουργώντας εκατοντάδες θέσεις εργασίας.  

Απεναντίας παρουσιάστηκε από την Κυβέρνηση και τους τεχνοκράτες της ως μια Βιομηχανία που δεν πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί διότι δραστηριοποιείται σε μια αγορά που δεν έχει μέλλον λόγω της παγκόσμιας στροφής ενδιαφέροντος στις κρίσιμες πρώτες ύλες. Με αυτό το αβάσιμο αφήγημα, μπήκε σε καθεστώς Ειδ. Διαχείρισης, σταμάτησε να παράγει, απαξιώθηκε και αυτή τη στιγμή απομακρύνεται βίαια σχεδόν απάνθρωπα το έμπειρο και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό που διασφαλίζει τόσο την δραστηριότητα της επόμενης μέρας όσο και την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και της ίδιας της επένδυσης.

Είναι όμως αλήθεια αυτό; Έχει σταματήσει η ανθρωπότητα να χρησιμοποιεί ανοξείδωτο χάλυβα; Όντως δεν υπάρχει προοπτική στην παραγωγή ανοξείδωτου Χάλυβα άρα και κατ’ επέκταση στην παραγωγή σιδηρονικελίου;

Η ζήτηση του Σιδηρονικελίου προέρχεται αμιγώς από την βιομηχανία ανοξείδωτου χάλυβα. Όπως φαίνεται στο διάγραμμα ο ρυθμός παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα βαίνει αυξανόμενος. Η σιγμοειδής καμπύλη της παραγωγής ανοξείδωτου εάν προβληθεί στο μέλλον δίνει ανοδική τάση και δεν εισέρχεται σε κάμψη πριν τα επόμενα 30χρόνια τουλάχιστον. Η ζήτηση του Σιδηρονικελίου αυξάνεται  σε κατ’ ευθεία αναλογία με τον ρυθμό αυξήσεως της παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα ενώ η προσφορά του τείνει να υπολείπεται της ζητήσεως. Το δυναμικό παραγωγής Σιδηρονικελίου, διεθνώς, παρουσιάζει μικρή αύξηση η οποία δεν δύναται να καλύψει το έλλειμμα προσφοράς. Κατά συνέπεια η ΛΑΡΚΟ δεν απειλούνταν άμεσα από τον ανταγωνισμό σε γενικό επίπεδο παρά μόνον σε επίπεδο πελατών.

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι η ζήτηση του προϊόντος της ΛΑΡΚΟ θα μπορούσε να παραμείνει σταθερή και κατ’ εκτίμηση αυξανόμενη για χρονικό ορίζοντα ίσο η μεγαλύτερο από τα βεβαιωμένα αποθέματα των μεταλλείων της.

Στην λογική της έρευνας και ανάπτυξης την δεκαετία του 70 πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της ΛΑΡΚΟ πείραμα παραγωγικής εμβέλειας και παράχθηκε με επιτυχία 100% καθαρό νικέλιο με την μέθοδο της ηλεκτρόλυσης, ενώ  τη δεκαετία του 2000 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία πείραμα παραγωγής νικελίου και κοβαλτίου με τη μέθοδο της υδρομεταλλουργίας ξεδιπλώνοντας έτσι νέες δυνατότητες παραγωγής.

Φανταστείτε την ανυπολόγιστη υπεραξία που έχει χαθεί επειδή δεν εφαρμόστηκαν παράλληλα με την πυρομεταλλουργική δραστηριότητα και νέες τεχνικές μέθοδοι για την αξιοποίηση των φτωχών μεταλλευμάτων για παραγωγή καθαρού Νικελίου και Κοβαλτίου.

Οι έρευνες και τα πειράματα που πραγματοποιήθηκαν στην ΛΑΡΚΟ ανέδειξαν τις τεράστιες δυνατότητες που έχει αυτή η επιχείρηση αλλά και την αδυναμία των Κυβερνήσεων και των αλλοπρόσαλλων διορισμένων διοικήσεων να διαχειριστούν αυτό τον οργανισμό προς όφελος της Ελληνικής Οικονομίας.

Εύλογο λοιπόν είναι το ερώτημα όλων. Μα τι πήγε στραβά με την ΛΑΡΚΟ;

Η απάντηση είναι προφανής.

Όταν λείπει το όραμα και ο στρατηγικός σχεδιασμός από αυτούς που διαφεντεύουν τον τόπο μας μόνο στραβά μπορούν να πάνε τα πράγματα.

 Ας αναλογιστούμε ποια θα ήταν η τύχη της ΛΑΡΚΟ αν την δεκαετία 2000-2010 εκμεταλλευόταν την συγκυρία των υψηλών τιμών και  δεν χάνονταν 500 Εκατομμύρια από τα ταμεία της λόγω λανθασμένων και εγκληματικών επιλογών της τότε διοίκησης της.

Τι θα γινόταν αν δεν  λειτουργούσε η ΔΕΗ ως κρατικό μονοπώλιο επιβάλλοντας το 2006  μονομερώς την τιμή των 72Ευρώ/Mwh έναντι 35Ευρώ που ήταν ο μέσος όρος στην Ευρ. Ένωση και ακόμα λιγότερο σε τρίτες ανταγωνίστριες χώρες.

Ποια θα ήταν η εξέλιξη αν το εργοστάσιο της ΛΑΡΚΟ τροφοδοτούνταν σε συνεργασία με τη ΔΕΣΦΑ  με φυσικό αέριο βελτιώνοντας τόσο το κόστος παραγωγής όσο και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Το σχέδιο συνδυασμένης επένδυσης σε εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με φυσικό αέριο  και η επέκταση του ιδιωτικού λιμανιού σε επίπεδο εμπορικού είναι μία ακόμα από τις ευκαιρίες ανάπτυξης που θα είχαν τεράστιες επιπτώσεις στην ανάπτυξη της Βοιωτίας και της Λοκρίδας.

Τέλος ας αναλογιστούμε όλοι ποια θα ήταν η τύχη της ΛΑΡΚΟ αν δεν βρισκόταν στην Ελλάδα αλλά στην Σουηδία στην θέση της εταιρίας κρατικής ιδιοκτησίας LKAB όπου ανακάλυψε το 2023 το μεγαλύτερο κοίτασμα σπάνιων γαιών στην Ευρώπη το γνωστό Per Geijer. Με ένα υπόγειο ορυχείο και μια ολόκληρη πόλη  χτισμένη 1300 μέτρα  κάτω από την Γη όπου οι χειριστές των μηχανημάτων δουλεύουν απομακρυσμένα με οθόνη και χειριστήρια σαν να παίζουν PlayStation.

Θα ήθελα να κλείσω την εισήγησή μου με κάτι που είχε πει ο ιδρυτής της ΛΑΡΚΟ Πρόδρομος Αθανασιάδης Μποδοσάκης ότι «η χώρα μας τι να το κάνει το πετρέλαιο, έχει κάτι πιο πολύτιμο, το νικέλιο». Δικαιώνεται εμφατικά 45 χρόνια μετά τον θάνατό του από την Ε.Ε. με την στρατηγική απομάκρυνσή της από τα ορυκτά καύσιμα και την στροφή της στις κρίσιμες πρώτες ύλες όπως το Νικέλιο και το Κοβάλτιο και τα συστήματα καθαρής ενέργειας

Σας ευχαριστώ όλους και εύχομαι καλή συνέχεια στις διεργασίες της Ημερίδας.